Çam Balı

Çam balı, özellikle Muğla ve ege bölgesinin sahil kısımlarında en çok üretilen bal çeşididir. Yöremizdeki arıcıların en önemli geçim kaynağı çam balıdır.

Çam Balı Nedir ?

Çam balı, çam ağacının öz suyunu emerek beslenen basra böceğinin salgıladığı tatlı sıvıyı, arıların toplayıp peteklerde depolayarak ürettiği doğa harikası bir bal çeşididir.

Çam Balı Üretimi

Çambalı üretimi, yöremizin dörtte üçünü kaplayan kızılçam ormanlarında gerçekleşmektedir.

Genellikle kızılçam (pinus brutia) üzerinde yaşayan ve çamın özsuyunu emerek beslenen Basra (Marchalina hellecica), vitamin, mineral, protein ve çam ağacına özgü bileşenler bakımından zengin tatlı bir sıvı salgılar. Arıları cezbeden bu salgıyı, arılar toplarlar ve kendine has enzim, protein ve diğer bileşiklerle zenginleştirip peteklere çam balı olarak depolarlar.

Çam Balı Ne Zaman Hasat Edilir ?

Çam balı hasadı her yıl mevsim şartlarına göre değişmekle birlikte ağustos ve kasım aylarında yapılmaktadır. Öncelikle bal hasadı arıcılar arasında; bal sağımı, bal kesmek, bal süzmek şeklinde ve aynı yerde birden fazla sağım yapınca; 1. kesim çam balı, 2. kesim çam balı gibi isimlendirilir. Mevsimsel koşulların uygun olduğu yıllarda çam balı hasadı, üç sağım olarak gerçekleşir.

Not: Geçtiğimiz 2020, 2021 ve bu yıl 2022 çam sezonunda, orman yangınlarında çam balı üretim sahalarının zarar görmesi ve yaz aylarında yağmur yağmaması ve havanın kurak geçmesi sebebi ile çam balı üretimi çok düşük olmuştur. Arıcılarımız ağustos ve kasım ayları içerisinde 3 sağım çam balı hasadı yapmaları gerekirken bir defa sağım yapabilmişlerdir. Dolayısıyla son yıllarda üretilen çam balları 1. ve 3. sağım çam balı özellikleri taşımaktadır.

Çam Balı Çeşitleri

Çam balı çeşitlerini üç kategoride sınıflandırıyoruz;

1. Sağım Çam Balı

2. Sağım Çam Balı (Geleneksel Çam Balı)

3. Sağım Çam Balı

1. Sağım Çam Balı

Arıcılarımız arılarını, ağustos sonu itibari ile orta yükseklikteki ve yüksek rakımlı yaylalardan çam balı üretim sahalarına getirirler. Yaylada kovanlarından çiçek balı hasadı yapmış olsalar da, peteklerde azda olsa yayladan kalma çiçek balı bulunmaktadır. Dolayısı ile çam ağacından bal akımı başladığında arılar aynı peteklere çam balını da depolamaya başlar. Arıcılarımız, kovanda bal yeterli dolgunluğa ve olgunluğa ulaştığında çam balı sezonunun ilk bal hasadını yaparlar. Yaklaşık eylül ayının ilk iki haftasında hasat edilen 1. sağım çam balı, yoğun çam balının yanında azda olsa çiçek balı içermektedir. Çam balı zor kristalize olan bir bal olmasına rağmen çiçek balı içeriğinden dolayı 1. sağım çam balının kristalize olma ihtimali biraz daha yüksektir.

1. Sağım çam balı, arının yaylasına ve çiçeğin cinsine göre kendine has hoş bir lezzete sahiptir. 1. sağım çam balı, çamdan gelen değerli bileşikler ve çiçekten gelen besleyici polen içeriğiyle şifa kaynağıdır.

2. Sağım Çam Balı (Geleneksel Çam Balı)

Eylül ayının ilk iki haftasında yapılan 1. sağımda kovandaki petekler çiçek balından yüksek oranda arınmış olur. Bu sırada arılar, çam ormanlarından çam balı toplamaya ve peteklerde depolamaya devam eder. Arılar ekim ayının ortalarına kadar çam ormanlarında çam salgısından başka bir nektar bulamazlar. Dolayısıyla bu arada arıların kovanda depoladığı bal yüksek saflıkta çam balıdır. Peteklerde bal yeterli dolgunluğa ve olgunluğa ulaştığında sağım çadırları yeniden kurulur ve 2. sağım yapılır. Üretilen bal geleneksel çam balı, 2. sağım çam balı diye adlandırılır.

2. Sağım Çam Balı (Geleneksel Çam Balı), yüksek saflıkta çam balı içerdiği için çok geç, uzun süre kristalize olmadan akışkan halini korur. 2. sağım çam balı kristalize olmadığı için yöremiz halkı tarafından, en iyi çam balı, en kaliteli çam balı, gerçek çam balı diye adlandırılır ve öncelikle tercih edilir. Tabi bu 1. ve 3. sağımlarda alınan çam ballarından daha kaliteli bal veya daha sağlıklı bal olduğu anlamına gelmez. Doğal olan her bal kaliteli ve her biri ayrı özellikleri ile şifa kaynağıdır.

Ayrıca yaylada petekleri tamamen çiçek balından arınmış olarak gelen arılardan 1. sağımda aynı saflıkta çam balı üretmek mümkündür.

3. Sağım Çam balı

3. sağım çam balı hasadı, mevsim şartlarına göre değişmekle genellikle kasım ayının ilk iki haftasında yapılır. Ekim ayının ortasından sonra yöremiz çam ormanlarında keçiboynuzu, sılcan ve püren çiçek açar. Ovalarımızda ve kırlarda sonbaharın çiçekleri açar. Ayrıca çam ormanlarında çam balı akımı havalar soğuyana kadar devam eder. Arılar, çam ormanlarından topladığı çam balının yanında, yöreye göre değişmekle birlikte püren balı, keçiboynuzu balı, sılcan ve sonbahar çiçeklerinden çiçek balı toplarlar. Hava şartları elverdiği sürece kasım ayı boyunca bal hasadı yapılabilmektedir. Bu ayda hasat edilen bal, nektar yoğunluğuna göre; 3. sağım çam balı, püren balı, keçiboynuzu balı, sılcan balı olarak sınıflandırılabilmektedir.

3. sağım çam balı, çamdan aldığı lezzete ilave olarak dengeli bir şekilde püren balı, keçiboynuzu balı ve sılcan balı ile harmanlandığında kendine has enfes bir tada sahiptir. Tabi ki her doğal bal gibi 3. sağım çam balı da çam, püren, sılcan, keçiboynuzundan aldığı bileşikler ile ayrı bir şifa kaynağıdır.

Çam Balı Fiyatları

Çam balı fiyatları üretilen çam balı miktarına göre değişmektedir. Mevsimsel şartlardan dolayı bazı yıllar çam balı üretimi az olmaktadır. Çam balı hasadı ile geçimini sağlayan arıcılar az ürün hasat ettiği zaman, masraflarını çıkarmak için, ürettiği çam balına daha yüksek fiyat talep etmektedir. Çam balı fiyatlarını etkileyen en önemli faktör çam balı rekoltesidir. Sanal mağazamızdan makul çam balı fiyatları ile sipariş verebilirsiniz.

Tüm bal çeşitlerimiz gibi çam balımızda, kesinlikle pastörize edilmemiş, filre edilmemiş ham, işlenmemiş baldır.