Bal hakkında en çok merak edilen bilgileri burada bulabilirsiniz. Yinede bal hakkında sorunuz olursa memnuniyetle cevaplamak isteriz.
info@fethiyebalevi.com.tr den bize yazın lütfen.

Bal Nedir ?
Bal, bal arılarının besin ihtiyacını karşılamak için üreterek peteklerde depoladığı doğal olarak tatlı bir maddedir. Bal arıları bitki çiçeklerinden nektarı, bitkilerin salgılarını veya bitkilerden beslenen basra böceklerinin salgılarını emerler.Bal arısı bitkilerden topladığı nektarı kendine has maddeler ile birleştirerek bala dönüştürür ve petek gözeneklerine depolar. Kanat hareketleri ile nemini uçurur ve olgunlaşmasını bekler.

Balı olgunlaşmış ve yeterli miktarda nemi azalmış olan petek gözeneklerinin üzerine balmumu ile sır (kapak) yapar.

Balın nemini azaltıp, sır yaparak mayalanmasını ve ekşimesini önlemiş olur.

Bal arıları doğadan yeterli nektar bulduğu sürece besin ihtiyacını taze nektardan karşılar ve fazlasını peteklere bal olarak depolar. Doğadan nektar bulamadığı zamanlarda ise peteklerde depoladığı baldan beslenerek yaşamını devam ettirir.

Balın İçeriğinde Neler var ?

Bal esas olarak bitki nektarından gelen şeker türlerinden, en fazla fruktoz, glikoz, nektar ile gelen organik asitler, enzimler, polenlerden oluşur. Ayrıca balda arıların harmanladığı kendine has maddeler, fenolik bileşikler, amino asitler bulunur.

Balın kimyasal bileşimi üretildiği yöreye ve bitki çeşitliliğine göre değişmektedir.

Balda yaklaşık %33 glikoz, %33 fruktoz, %17 su, %5 diğer şekerler, %0,7 mineraller, %0,3 protein ve vitamin, organik asit, fenolik bileşikler bulunur.

Süzme Bal Ne Demek ?

Arıcılar olgunlaşmış olan peteklerin bir kısmını kovandan alır, peteklerin sırını bozar ve bal süzme makinasında santrüfüj ederek bal sağımı yapar.

Bu bal süzme bal olarak adlandırılır.

Süzme Bal mı, Petekli Bal mı ?

Balmumu işçi arıların bal harcayarak mum bezlerinde ürettiği, yavru üretimi ve bal depolamak amacıyla peteğini ördüğü bir maddedir. Kimyasal olarak, yağ asitlerinin esterlerinden ve uzun zincirli alkol bileşiklerinden oluşan bir maddedir.

Balmumu insanlar ve diğer memelilerin bağırsaklarında çok az parçalanabilir, bu nedenle önemsiz bir besin değerine sahiptir. Bazı kuşlar ve özellikle balmumu güvesi larvalarının ana besin kaynağıdır.Arıcılar, balı süzülmüş olan petek çıtalarını arıların yeniden bal depolaması için tekrar kovana yerleştirir. Böylece arılar yeniden petek örmek için zaman kaybetmez ve bal harcamaz.

Süzme bal tüketerek, hem balın şifasından faydalanırız hem de arıların daha fazla bal üretmesine destek olabiliriz.

Balın Donması, Kristalleşmesi Doğal mı ?

Balın kristalize olması, donması tamamen doğal bir olaydır.

Balda doğal olarak glikoz ve fruktoz şekerleri vardır. Glikoz molkülleri zamanla kristal forma dönme eğilimi göstermektedir.

Balın kristalleşmesi, içeriğindeki glikoz moleküllerinin kristal forma dönüşmesidir.

Bal 5 ve 15 derece arasında daha hızlı kristalize olabiliyorken, sıcaklık 5 derece altına indikçe ve 15 derece üzerine yükseldikçe daha zor kristalize olmaktadır.

Bazı ballar, örneğin kanola balı, ayçiçeği balı gibi ballar çok hızlı kristalize oluyorken, çam balı, sedir balı, akasya balı gibi ballar uzun süre kristalize olmamaktadır.

Kristalizasyonu, balın kaynağına göre değişen glikoz/fruktoz oranı, polen miktarı ve ortam sıcaklığı, nem oranı gibi faktörler etkilemektedir.Kanola balı, ayçiçeği balı daha yüksek glikoz ve daha düşük fruktoz oranına sahiptir, glikoz molekülleri fazla olduğu için daha rahat kristal forma dönmektedir.

Çok bitkili (polifloral) çiçek balları genelde kristalize olmaya daha meyillidir, bunun sebebi yine glikoz ve fruktoz miktarının eşit olması ve polen içeriğinin yüksek olmasındandır.

Çam balı, sedir balı, meşe balı, çörekotu balı gibi ballarda ise glikozun 1,2 ile 1,5 katı arasında fruktoz vardır. Glikoz molekülleri az olduğu için, glikozun kristal forma dönüşmesi daha zor olmaktadır. Ayrıca salgı ballarında toplam doğal şeker miktarıda çiçek ballarına göre daha azdır, buda kristalize olmasını geciktirmektedir.

Çam ballarının hızlı kristalize olması kovanda yazdan kalan bir miktar çiçek balı ile karıştığını gösterir. Bu olumsuz bir durum değil aksine balın daha zengin olduğu anlamına gelir.

Balın kristalize olmasının tamamen doğal bir olay olduğu, iki kere ikinin dört ettiği gibi aşikardır.

Tüketici donmuş balı tercih etmediği için, firmalar bala pastörizasyon ve filtrasyon işlemi uygulayarak balın kristalize olma süresini uzatmaya çalışıyorlar. Böylelikle beslenmek için ve şifası için tükettiğimiz balı, besleyici ve faydalı değerleri azalmış şekilde tüketmiş oluyoruz.Çiçek ballarının rafta donmuş halde olması veya evde hızlı kristalize olması balın işlenmemiş olduğunun bir kanıtıdır.

Sağlıklı bal, işlenmemiş bal tüketmek isteyen müşterilerimiz için, Fethiye Balevi DONUK markasıyla sadece kristalize olan balları ambalajlıyoruz.

Balların Rengi Neden Farklı ?

Balın rengi, arıların nektar aldığı bitki çeşidine göre renksizden koyu kahverengiye kadar değişmektedir.

Balın renginde dikkat ettiğimiz nokta, balın çeşitlerine göre belirlediğimiz standartlarımıza uygun renkte olmasıdır.

Narenciye, akasya ve kanola balı açık renkli, ayçiçeği balı sarı renkli, kekik balı kırmızımsı açık kahverengi, sedir balı parlak kahverengi, çam balı mat kahverengi, kestane ve püren balı koyu kahverengi, çörekotu balı siyaha yakın koyu kahverengi renktedir.

Balın Kıvamı Nasıl Olmalı ?

Arılar kovanda gruplar halinde farklı işler için görevlendirilirler, bir grup tarlacı arı (nektarcı), bazıları petek örme ve onarma, bir grup kovan girişinde koruma ve hava sirkülasyonu için görevlidir.

Arılar gelen nektarı kendi enzimleri ile harmanlayıp petek gözeneklerine depolarlar.

Bazı işçi arılar petek üzerinde kanat çırparak balın nemini uçururken, bazı işçi arılar kovan girişinde kanat çırparak kovan içerisinin havalanmasını sağlarlar ve balın neminin düşürülmesine destek olurlar.

Yeterli nem oranına gelmiş olan bal gözenekleri balmumu ile sır örülerek kapatılır.

Arıcıların bal hasadı yapmadan önce dikkat etmesi gereken en önemli kural petek çıtalarının yukarıdan aşağıya üçte ikisinin sırlanmış olması gerekmektedir.

Yeterli oranda sırlanmamış peteklerden sağılan balın nem oranı yüksek olur ve balın kıvamı düşük, fazla akışkan olur.

Balın nem oranı Bal Tebliğine göre en fazla %20 (püren balında %23) olmalıdır. Fakat balın nemi %18,5 ten fazla olmaması tercih edilir.

Nem balda önemli kalite unsurudur, ne kadar düşük olursa o kadar iyidir. Yüksek nem, zamanla ortam sıcaklığına da bağlı olarak bal mayasının çoğalmasına ve balın ekşimesine neden olur.

Ayrıca balın kıvamı ortam sıcaklığına göre değişir. Balın sıcaklığı arttıkça bal daha akışkan hale döner, sıcaklık azaldıkça akışkanlığı azalır, sertleşir.